Twardość wody to spory problem w niejednym polskim domu i przedsiębiorstwie. Jest to zjawisko wynikające ze stężenia soli magnezu, wapnia, a także innych metali. Twardość wody ma wpływ na napięcie powierzchniowe wody. Im to napięcie jest większe, tym trudniej woda zwilża powierzchnie.

Podział twardości wody

Wyróżnia się trzy rodzaje twardości wody. Twardość węglanową, twardość niewęglanową oraz twardość ogólną.

Twardość węglanowa

Twardość węglanowa jest znana także jako twardość przemijająca. Pochodzi od węglanów i wodorowęglanów magnezu i wapnia. Związki te przybierają formę osadu w procesie gotowania. Poprzez gotowanie są wytrącane z wody. Dzieje się tak z powodu właściwości wodorowęglanów – nie są odporne na działanie temperatury.

Twardość niewęglanowa

Twardość niewęglanowa jest także zwana twardością nieprzemijającą. Za jej obecność odpowiadają: siarczany, chlorki, azotany, rozpuszczalne sole magnezu i wapnia,a także poprzez działanie innych substancji rozpuszczalnych. Ten rodzaj twardości nie zmienia się po przegotowaniu wody. Wymienione substancje są trwałe i nie zmieniają swoich właściwości pod wpływem temperatury.

Twardość ogólna

Twardość ogólna to suma twardości węglanowej oraz niewęglanowej. Wynik jej stężenia jest podsumowaniem ogólnego stanu twardości wody. Oprócz tego twardość wody można podzielić na wapniową ( wywołana rozpuszczalnymi solami wapnia) i magnezową ( wywołaną rozpuszczalnymi solami magnezu).

Gdzie odkładający się osad jest najbardziej drażniący?

  1. W czajniku
  2. Armatura łazienkowa
  3. Pralka
  4. Zmywarka
  5. W instalacjach grzewczych

Czy warto walczyć z twardą wodą?

Przeprowadzona ankieta objęła próbę 200 osób pochodzących z różnych regionów, zamieszkujących: miasta duże, miasta średnie, wsie. Ankieta obejmowała osoby obu płci w wieku od 21 do 85 lat. Celem badania była chęć odnalezienia odpowiedzi na pytanie, czy Polacy tolerują twardą wodę,? Czy stanowi ona jakikolwiek problem? Czy warto uzdatniać wodę w taki sposób, by zmniejszyć jej twardość?

TAK – Większość osób odpowiedziała, że warto usuwać problem twardej wody. Argumentem przeważającym był problem związany z osadem, który pozostaje w czajniku, na urządzeniach AGD mających styczność z wodą oraz na armaturze kuchennej, jak też łazienkowej. Respondenci narzekają na problemy z doczyszczaniem urządzeń i miejsc oraz zużyciem większej ilości detergentów, niż jest to zalecane.

NIE – Za tolerancją dla problemu twardej wody przemawiają zazwyczaj osoby starsze. Twierdzą, że są już przyzwyczajeni do problemu osadu. Nie przeszkadza im to w codziennym życiu. Nie chcą stosować środków chemicznych, a zużyte urządzenia pełne kamiennego osadu wyrzucają lub próbują zlikwidować nalot starymi, domowymi sposobami.

Sposoby usuwania twardości wody

Gotowanie wody

To prosty, domowy sposób. Jeden z najpopularniejszych i stosowanych przez nas często nieświadomie. W ten sposób usuwana jest jedynie twardość węglanowa, czyli przemijająca.

Chemiczne środki zmiękczające wodę

Do tej grupy można zaliczyć wszelkiego rodzaju odkamieniacze w różnych postaciach: proszku, kapsułkach. Zazwyczaj stosowane są do ochrony pralek, zmywarek. Czasami używa się też specjalnych środków do odkamieniania kuchennych urządzeń AGD.

Filtry zmiękczające

To pojedyncze filtry, które są montowane przy: pralkach, zmywarkach, baterii prysznicowej. Dzięki nim nie uzyskamy kompleksowej filtracji wody, a jedynie zmiękczoną wodę w danym miejscu.

Zmiękczacz wody

To najbardziej kompleksowy sposób zwalczania twardości wody. Te urządzenia montowane są na wejściu wody do pomieszczeń. Są w stanie przefiltrować duże ilości wody, dzięki czemu zmiękczona woda może płynąć z każdego kranu

Jakie są najgorsze problemy powodowane twardością wody?

  • Szorstkie ubrania i ręczniki po praniu
  • Osad gromadzący się w czajniku i na innych urządzeniach AGD
  • Naczynia zniszczone przez mycie w twardej wodzie
  • Czasochłonne i wymagające doczyszczanie armatury z osadu

Badania dotyczące twardości wody w Polsce

Badanie twardości wody na terenie Polski można przeprowadzić samodzielnie. Wystarczy przeanalizować informacje dotyczące stopnia twardości wody w różnych miastach, zamieszczane na stronach lokalnych wodociągów. Oprócz tego można znaleźć wiele opisów indywidualnych akcji badania twardości wody na danych terenach. Z badań przeprowadzonych przez agencję badawczą TNS w 2009 roku wynikało, że jedynie 11 % respondentów stosuje w domu filtrację wody.

Ogólnopolskie badanie wody w 2010 roku przeprowadziła firma Brita. Celem tej akcji była weryfikacja stanu wody płynącej z kranów w Polsce oraz sprawdzenie, czy rzeczywiście odpowiada ministerialnym normom rozpisanym w specjalnym rozporządzeniu dotyczącym wody przeznaczonej do spożycia. Badania przeprowadzano na terenie 10 miast. Przebadano 265 litrów wody.

Okazało się, że w tamtym czasie najbardziej miękką wodę mieli mieszkańcy Katowic oraz województwa małopolskiego. Średnią twardość wody zidentyfikowano w: Łodzi, Białymstoku i Warszawie. Najbardziej twardą wodę mają mieszkańcy pomorskiego. Wysoki stopień twardości został odnotowany w : Poznaniu, Lublinie oraz we Wrocławiu.

Jak sprawdzić twardość wody?

Twardość wody można zbadać na kilka sposobów. Jednym z nich jest przeprowadzenie profesjonalnej analizy wody w laboratorium. Wystarczy oddać próbkę, a specjaliści zajmą się resztą. Oprócz twardości w laboratorium zostaną zbadane także inne parametry.

Kolejnym sposobem jest zakup specjalnego testera twardości wody. Na rynku można dostać dwa rodzaje takich testerów: paskowy i kropelkowy. Tester kropelkowy zapewnia w miarę dokładny wynik, biorąc pod uwagę, że badanie zostało przeprowadzone w warunkach domowych.

Tester paskowy to najszybsza metoda badania wody, ale zarazem najmniej dokładna. Wystarczy zanurzyć pasek w wodzie, a po kilku sekundach zmieni on kolor. Następnie uzyskaną barwę należy porównać ze skalą zamieszczoną na opakowaniu.

W jakiej skali podawana jest twardość?

Twardość wody może być podawana w kilku różnych skalach. Wynik uzyskany w jednej skali można z łatwością przełożyć na inną skalę. Na stronach internetowych istnieje wiele kalkulatorów, dzięki którym cały proces będzie prosty i zajmie mniej czasu.

Twardość wody można zapisać w: stopniach niemieckich (°n, °d , °dH), w skali amerykańskiej (ppm), skali francuskiej (°f lub °fH), w stopniach angielskich (°e), milivali na litr (mval/l) oraz milimoli na litr (mmol/l).

W Polsce najczęściej stosowane są dwie skale: niemiecka oraz mg CaCO3.

Jakie są normy dopuszczalne w Polsce?

W Polsce dopuszczalna twardość wody wynosi:  60 – 500 mg  CaCO3 / dm3

Maksymalna twardość wody według Światowej Organizacji Zdrowia to: 500 mg  CaCO3 / dm3

W Stanach Zjednoczonych normy twardości wody nie zostały określone, natomiast Europejska Wspólnota Gospodarcza określa jedynie minimalną twardość wody i wyznacza ją na: min. 150 mg  CaCO3 / dm3

Co mówią użytkownicy?

„Problem twardej wody w domu, czy nawet najmniejszym przedsiębiorstwie wymaga radykalnych działań, a więc kompleksowego zmiękczania. Znam się trochę na instalacjach i wiem, że twarda woda może powodować w nich ogromne szkody.„

„Niedawno przeprowadziliśmy się do domu jednorodzinnego w małym miasteczku. Problem twardej wody stał się ogromnie dokuczliwy. Napoje przygotowane na bazie twardej wody nie wyglądały najlepiej. Doczyszczanie armatury też stało się trudniejsze.„

„Wiem, ze ludzie raczej nie przejmują się problemem twardej wody. W moim domu mieliśmy taką sytuację. Mam problemy ze skórą i po wizycie u dermatologa okazało się, ze przyczyną stanu uczuleniowego jest właśnie twarda woda. Zaskoczyła mnie ta diagnoza.